«صدام را بکش»؛ روایت زندگی کسی که شبیه صدام حسین شد

به گزارش میزهنری،به نقل از ستاد خبری جشنواره، محمدحسین اثنیعشری، کارگردان مستند درباره موضوع فیلم « صدام را بکش» گفت: این فیلم درباره شخصی به نام کاظم بنیتمیم است که حدود ۱۴ تا ۱۵ سال پیش متوجه شباهت چهرهاش به صدام حسین شد. از همان زمان، پیشنهادهایی برای فعالیت در سینما، تئاتر و حوزههای مشابه، آن هم در نقش صدام حسین، به او داده شد و از آن مقطع به بعد شغل خود را تغییر داد و بهقول خودش به سمت هنر، سینما و فضاهای مرتبط با آن حرکت کرد.
وی افزود: این سوژه برای من جذاب بود و تصمیم گرفتم پرترهای از زندگی او بسازم. اما جرقه اصلی فیلم زمانی زده شد که من در حال ساخت یک مستند پشتصحنه برای فیلمی کمدی به نام «صدام» بودم؛ فیلمی که آقای کاظم بنیتمیم در آن ایفای نقش میکرد و همانجا اولین مواجهه جدی من با او شکل گرفت.
این مستندساز درباره روند تولید فیلم گفت: روند تولید فیلم تقریباً از دو سال پیش آغاز شد. در ابتدا یک پروسه پژوهشی برای من وجود داشت تا مشخص شود فیلم باید به چه سمت و سویی برود و استراتژی و کانسپت آن چگونه شکل بگیرد. پس از آن وارد مرحله تولید شدیم و این روند تا همین اواخر ادامه داشت؛ بهطوری که تدوین فیلم همزمان با اولین نمایش آن در جشنواره «سینماحقیقت» به پایان رسید. در مجموع، فرآیند تولید فیلم یک پروسه دو ساله بود و فیلم در بخش نیمهبلند قرار دارد.
اثنیعشری درباره چالش مسیر ساخت فیلم توضیح داد: مهمترین چالش برای من این بود که انتخاب سوژه از یک جهت بهشدت لب مرزی بود. احترام به سوژهای که انتخاب کرده بودم برایم بسیار اهمیت داشت و نمیخواستم تأکید یا بولد کردن شباهت او به صدام حسین باعث شود که پس از اکران فیلم، وجهه اجتماعی او زیر سؤال برود یا ما باعث چنین اتفاقی شویم.
وی ادامه داد: به همین دلیل، بهعنوان قهرمان فیلم خودم تلاش کردم بُعدی از او را نشان بدهم که مخاطب بتواند بیشتر با او همذاتپنداری کند. هدفم این نبود که یک جنبه منفی یا مثبت خاص را برجسته کنم، بلکه میخواستم زندگی واقعی این فرد را نمایش بدهم. فارغ از زندگی شخصی او، تمام تلاشم این بود که نگاه کلیتری به موضوع داشته باشم و کانسپت فیلم را به سمتی ببرم که به مساله هویت بپردازد؛ اینکه چگونه آدمها به دلایلی مانند عدم مقبولیت در جامعه یا خانواده، به سمت گذاشتن نقاب یک کاراکتر جذابتر، کاریزماتیکتر، پولدارتر یا مشهورتر حرکت میکنند. نتیجه این مسیر میتواند بدلهایی مانند بدل مسی بدل صدام حسین باشد و اساساً به آدمهایی بپردازد که به سمت بازیگری و دیدهشدن میروند.
این کارگردان درخصوص فضای جشنواره «سینماحقیقت» بیان کرد: فضای جشنواره امسال به نظرم عالی و خیلی گرم است. من سالهاست جشنواره «حقیقت» را دنبال میکنم؛ از دوره دانشجویی همیشه برایم جذاب بوده است. امسال هم که جشنواره در پردیس ملت برگزار میشود، هم از نظر رفتوآمد شرایط بهتر شده و هم برگزاری جشنواره بهشدت منظم و حرفهای است.
اثنیعشری درباره بازخورد مخاطبان و فضای داوری این دوره از جشنواره گفت: در این چند روزی که از اولین اکران فیلم گذشته و با توجه به بازخورد کسانی که تا الان فیلم را دیدهاند، رضایت عمومی وجود داشته است. دلیلش هم این است که سعی کردم در فیلم قصه بگویم. در عین حال که فیلم مستند است، تلاش کردم روایت قصهمحوری داشته باشد؛ جاهایی برای مخاطب شیرین باشد و جاهایی غمانگیز، تا ارتباط عمومی بهتری با فیلم برقرار شود. چون عموم مردم جامعه آنقدر با مقوله مستند اُنس ندارند، تلاش کردم آنها را با مستند آشتی بدهم و نشان بدهم که مستند هم میتواند به این شکل ساخته شود.
وی ادامه داد: در رابطه با جایزه گرفتن اما واقعاً نمیدانم، چون فرصت نکردم فیلمهای دیگر را ببینم و طبیعتاً داوری در رقابت با سایر فیلمها معنا پیدا میکند.
این مستندساز در پاسخ یه این سوال که فیلم شما بیشتر برای چه قشری از مخاطبان مناسب است، گفت: به دلیل اینکه کاراکتر صدام حسین با مردم ایران و جامعه ایرانی یک مواجهه تاریخی و تلخ داشته است، در ابتدای ماجرا عموم مردم جامعه میتوانند مخاطب فیلم باشند. در بطن فیلم نیز تلاشی نشده که اثر به سمت مخاطب خاصی سوق داده شود.
او افزود: اما احتمالاً فیلم برای افرادی که به سمت هنر، سینما و بازیگری حرکت میکنند تأثیر بیشتری دارد؛ بهویژه کسانی که به دلیل یک ویژگی خاص، مانند شباهت چهره یا صدای خوب، به سمت بازیگری، خوانندگی و مسیرهای مشابه میروند و توقع موفقیت بالایی دارند.
این کارگردان، درباره ماندگارترین قاب این دو سال گفت: مهمترین قاب فیلم برای من جایی است که کاظم بنیتمیم از اهواز به تهران میآید و وارد پروژهای میشود که تصورش این است به دلیل نام فیلم، احتمالاً خودش نقش اصلی را دارد؛ چون ۱۴ تا ۱۵ سال برای این کاراکتر زحمت کشیده و فکر میکند احترام، دیدهشدن و حتی درآمد زیادی به دست خواهد آورد.
وی افزود: اما با این واقعیت مواجه میشود که نقش اصلی آن فیلم را آقای رضا عطاران بازی میکند و طبیعتاً ایشان به دلیل شهرت، نقش اصلی بودن و اعتبارشان در نقطه تمرکز عوامل قرار دارند. این وضعیت بهمرور یک حس رقابت یا مقایسه در کاظم ایجاد میکند و او مدام به آن الگو خیره میشود و نقطه موفقیت و اوج خود را در رضا عطاران میبیند؛ مدام درباره او فکر میکند، حرف میزند و نگاهش میکند.
اثنیعشری گفت: قاب بسیار جذابی که برای من اهمیت زیادی دارد، لحظهای است که آقای عطاران در گریم صدام، مربوط به زمان دستگیری با ریش بلند، قرار دارد و کاظم، شخصیت قصه ما، در گریم جوانیهای صدام، خیره به آقای عطاران نگاه میکند. این قاب برای من بسیار خاص و معنادار است.
نوزدهمین جشنواره بینالمللی «سینماحقیقت» به دبیری محمد حمیدیمقدم از ۱۹ تا ۲۵ آذرماه در پردیس سینمایی ملت در حال برگزاری است.