پژوهشگران به موسیقی نواحی آسیب زدهاند / حضور ۱۰۶ هنرمند از ۲۲ استان در جشنواره بندرعباس

در نشست خبری هفدهمین جشنواره موسیقی نواحی، بر ضرورت بازنگری در نقش پژوهشگران و تقویت جنبههای مردمی این رویداد تأکید شد. همچنین اعلام شد این جشنواره با حضور ۱۰۶ هنرمند از ۲۲ استان در بندرعباس برگزار میشود.
به گزارش میزهنری،نشست خبری هفدهمین جشنواره ملی موسیقی نواحی ایران، صبح یکشنبه ۳۱ فروردین در دفتر موسیقی معاونت هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار شد. در این نشست، احمد صدری سرپرست دفتر موسیقی، فرخنده جلالی مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان هرمزگان، محمدعلی مرآتی مدیرعامل انجمن موسیقی ایران و فواد توحیدی دبیر جشنواره حضور داشتند.
احمد صدری با اشاره به تأخیر در برگزاری این دوره، علت آن را تقارن با ماه مبارک رمضان دانست و تأکید کرد: «همانطور که وعده داده بودیم، این جشنواره پس از ماه رمضان برگزار میشود. همچنین از هماکنون اعلام میکنم که هجدهمین دوره نیز در سال جاری برگزار خواهد شد و زمان آن به تعویق نخواهد افتاد.»
وی از تلاش دفتر موسیقی برای توجه به سایر جنبههای موسیقی نواحی فراتر از اجرا خبر داد.
در ادامه نشست، فرخنده جلالی ضمن قدردانی از رسانهها برای همراهی پیش از آغاز جشنواره، گفت: «استان هرمزگان با دیرینگی فرهنگی، ظرفیت غنی در حوزه موسیقی نواحی دارد. زیست همدلانه اقوام ایرانی در این استان، مزیت بزرگی برای میزبانی این رویداد است.»
وی با اشاره به حضور ۳۴ گروه هنری از ۲۲ استان و ۱۰۶ هنرمند در جشنواره افزود: «هرمزگان با ۶ گروه میزبان است و هفت استان دیگر با ۲ گروه شرکت میکنند. همچنین ۲۰ پژوهشگر از استانها به بررسی سازها و ابزار موسیقی نواحی خواهند پرداخت.»
مدیرکل ارشاد هرمزگان از طراحی بخشهای جنبی نظیر معرفی سازهای عود و جفتی و تجلیل از مفاخر موسیقی خبر داد و درباره بودجه جشنواره گفت: «اتاق بازرگانی هرمزگان به عنوان حامی مستقل، از جشنواره حمایت کرده است. بودجه نهایی پس از پایان جشنواره به صورت شفاف اعلام خواهد شد.»
او در مورد بلیتفروشی نیز اظهار داشت: «بلیتها با قیمت ۱۰۰ هزار تومان به فروش میرسند. این اقدام برای نظمبخشی به حضور مخاطبان است و نه با هدف درآمدزایی. برای اقوام نواحی، بلیت رایگان در نظر گرفتهایم.»
جلالی همچنین از احداث یک تالار موسیقی جدید با ظرفیت ۱۲۸۰ نفر در بندرعباس توسط بخش خصوصی خبر داد.
انتقاد دبیر جشنواره از عملکرد پژوهشگران و روند انتخاب گروهها
فواد توحیدی دبیر جشنواره، با بیان نحوه انتخاب گروهها، گفت: «پس از تشکیل گروه مشورتی، برخی گروهها توسط اعضا پیشنهاد شدند و گروههایی همچون میرزا قوسی و فرزند غلام مارگیر از میناب که سالها کمرنگ بودهاند، دعوت شدند. برخی چهرههای تازهنفس برای نخستینبار در این دوره روی صحنه خواهند رفت.»
او از حاشیهسازی و تهدید برخی گروهها که به صورت مستمر در جشنواره حضور داشتند، گلایه کرد و گفت: «در برابر این فشارها ایستادم چراکه همه حق حضور در این جشنواره را دارند.»
دبیر جشنواره، نگاه جدید به بخش پژوهشی را چنین توصیف کرد: «امسال پژوهشگران بیشتر شنونده خواهند بود تا سخنگو. یکی از آسیبهای جدی، ورود نظرات شخصی پژوهشگران به سنت موسیقی نواحی است. پژوهشگرانی که نوازندگان را به استفاده از تیونر واداشتند، باعث فاصله گرفتن موسیقی نواحی از طبیعت شدند.»
وی با اشاره به اهمیت موسیقی مردمی، تصریح کرد: «در بخش جنبی، مخاطبان تصادفی در نظر گرفته شدهاند تا ارتباط مستقیم با فضای بومی حفظ شود.»
انتقاد از پوستر و غیبت بانوان در جشنواره
توحیدی درباره طراحی پوستر جشنواره گفت: «تصویر دامن موجود در پوستر، ویژه موسیقی جنوب کرمان و بخشهایی از هرمزگان است که رنگهای موسیقی اقوام را تداعی میکند. البته نقد منطقهای شدن طراحی پذیرفتنی است، اما از نظر رنگآمیزی و نمادشناسی، پوستر موفق بوده است.»
او با بیان اینکه «نسل جدید هویتگریز شده است و موسیقی نیز تحت تأثیر تغییرات اقلیمی قرار گرفته»، به تأثیر شرایط اجتماعی بر موسیقی نواحی اشاره کرد و افزود: «امروز دیگر روستایی به معنای سنتی وجود ندارد و این تغییرات بر موسیقی نیز تأثیرگذار است.»
توحیدی همچنین از کمتوجهی رسانهها به ویژه رسانه ملی به موسیقی نواحی انتقاد کرد و آن را یکی از دلایل کاهش تریبون این موسیقی دانست. وی همچنین غیبت مستمر بانوان موسیقیدان در جشنوارهها را یکی از ضعفهای جدی دانست.
هفدهمین جشنواره ملی موسیقی نواحی ایران اردیبهشتماه ۱۴۰۴ در بندرعباس برگزار خواهد شد.