یک یادداشت/ موسیقی در تنگنای سیاستزدگی

کنسرت گروه موسیقی «نقش» در اصفهان، علیرغم صدور مجوز و فروش بلیت، به دلیل حضور یک بانوی نوازنده لغو شد. این اتفاق بار دیگر پای سیاستزدگی و ضعف مدیریت فرهنگی را به عرصه هنر باز کرد.
به گزارش میزهنری، روابط عمومی خانه موسیقی ایران اعلام کرد که کنسرت گروه «نقش» در اصفهان، علیرغم داشتن مجوز رسمی و فروش بلیت، به علت حضور یک نوازنده زن در میان اعضای گروه، لغو شده است. این تصمیم واکنشهای متعددی را در میان هنرمندان و فعالان حوزه موسیقی به دنبال داشته است.
در این میان، سیدرضا اورنگ، منتقد هنری، با انتشار یادداشتی به بررسی این رویداد پرداخته و نوشته است:
«موسیقی ایران مدتهاست با مشکلات عدیدهای روبهرو است که مقصر اصلی آن، افرادی ضعیف و ناکارآمد هستند که به دلیل ارتباطات فامیلی و جناحی بر مسندهای مدیریتی عرصه هنر و موسیقی نشستهاند.
هر جناحی که قدرت را در دست گرفته، شعار عدالت و حمایت از هنرمندان سر داده، اما پس از تثبیت جایگاه خود، تمامی وعدههایش را نادیده گرفته و هنرمندان را سر کار گذاشته است. وزرای ارشاد و معاونان هنری در سه دهه اخیر، بارها مدعی شدهاند که از مجوزهای صادره خود دفاع خواهند کرد، اما کدام یک ایستادگی کردند؟ هیچکدام! تنها دغدغه آنان، پشتمیزنشینی و دریافت حقوقهای کلان بوده است.»
اورنگ در ادامه مینویسد:
«آقای وزیر ارشاد و خانم معاون هنری! مگر شما بارها اعلام نکردید که از مجوزهای خود دفاع میکنید؟ پس چرا در برابر خودسران ایستادگی نمیکنید؟ زمانی که با انتخاب سیدعباس صالحی بهعنوان وزیر ارشاد و نادره رضایی بهعنوان معاون هنری مخالفت کردم، به این دلیل بود که این افراد توانایی لازم را برای مقابله با اینگونه رفتارها ندارند. یک وزیر یا معاون هنری باید قدرتمند و مورد اعتماد هنرمندان باشد؛ غیر از این، وضع به همین منوال باقی خواهد ماند.
روزگاری که سند موسیقی را رسانهای کردند و مدعی شدند مشکلات موسیقی با آن حل میشود و کسی نمیتواند کنسرتها را لغو کند، نوشتم که این ادعاها عملی نخواهد شد. صد در صد میدانستم که این سند نمیتواند مانع لغو کنسرتها شود؛ چرا که این معضل ریشهایتر از آن است که با اسناد کاغذی حل شود.
اگر حتی یک وزیر ارشاد قدرتمند یا معاون هنری شجاع بر مسند مدیریت مینشست، با عملکرد خود میتوانست گروههای خودسر را کنار بزند و مشکلات را کاهش دهد. قانون مملکت اجازه داده که بانوان در عرصه موسیقی فعالیت کنند. آیا بالاتر از قانون، مرجعی وجود دارد؟»
این منتقد هنری در بخش دیگری از یادداشت خود تاکید کرده است:
«بانوان موسیقیدان شریفی که سالها زحمت کشیده و این هنر را آموختهاند، چرا باید از هنرنمایی محروم باشند؟ چرا مخاطبان نباید از هنر آنان بهرهمند شوند؟ تجربه نشان داده که اکثر بانوان عرصه موسیقی، اخلاقمدار و باکلاس هستند، زیرا در کنار آموختن موسیقی، درس اخلاق را نیز از اساتید خود فراگرفتهاند. جلوگیری از فعالیت این هنرمندان ظلمی بزرگ در حق آنان و موسیقی ایران است.»
او در ادامه نوشته است:
«بانوان نوازنده، هنگامی که در چارچوب قانون و با دریافت مجوز قصد فعالیت دارند، جلوی اجرای آنان گرفته میشود؛ وقتی هم از سر ناچاری به اجرای زیرزمینی روی میآورند، با برخورد شدید مواجه میشوند. این بانوان هنرمند چه باید بکنند؟ چرا برای رفع این مشکلات تمهیدی اندیشیده نمیشود؟»
اورنگ در پایان از وزیر ارشاد و معاون هنری خواسته است تا به جامعه هنری و افکار عمومی پاسخ دهند که چرا به تعهدات خود عمل نمیکنند و با لغو کنسرت گروه «نقش» به دلیل حضور یک نوازنده زن، موجبات توهین به بانوان هنرمند کشور را فراهم کردهاند. او تاکید کرده است که «آلودگی هنر به سیاست» همواره نتایجی مخرب به همراه داشته و مدیریت نهادهای هنری نباید به افرادی با دیدگاههای جناحی و سیاسی سپرده شود.
این یادداشت، بخشی از واکنشهای گستردهای است که در روزهای اخیر نسبت به این رویداد در فضای هنری و رسانهای شکل گرفته است.