چالش‌های سینمای ایران؛ روایت گبرلو در گفت‌وگو با میزهنری
محمود گبرلو در گفت‌وگوی اختصاصی با خبرنگار ما، به بررسی چالش‌ها و آینده سینمای ایران پرداخت. او با تحلیل شرایط فعلی، به مسائل کلیدی این صنعت اشاره کرد و نکات قابل‌تأملی درباره مسیر پیش‌روی سینماگران و سیاست‌گذاران مطرح کرد. حال این پرسش مطرح است: آیا تغییرات جدید، سینمای ایران را به مسیری تازه هدایت خواهد کرد؟ نقش سینماگران و سیاست‌گذاران در این تحول چیست؟
به گزارش میزهنری، محمود گبرلو، منتقد و تحلیل‌گر سینما و تلویزیون، در گفت‌وگو با خبرنگار ما، ارزیابی خود را از وضعیت سینمای ایران در سال ۱۴۰۳ ارائه داد. وی معتقد است که سینمای ایران سال‌هاست که در مسیری مستقل حرکت می‌کند، اما هم‌افزایی لازم میان سه ضلع سینماگر، تماشاگر و سیاست‌گذار وجود ندارد؛ درحالی‌که نقش سیاست‌گذار در رونق سینما غیرقابل‌انکار است.
نقش کلیدی سیاست‌گذار در سینمای ایران
گبرلو بر این باور است که در ایران، سینما بدون حمایت سیاست‌گذاران نمی‌تواند به موفقیت چشمگیری دست یابد، چراکه بخش عمده‌ای از تولیدات سینمایی تحت تأثیر تصمیمات نهادهای دولتی و سیاست‌گذاری فرهنگی قرار دارد. وی تأکید می‌کند که اگرچه برخی معتقدند سینماگران باید مسیر خود را طی کنند، اما سیاست‌گذار می‌تواند به‌عنوان یک مشوق و تسهیل‌گر نقشی مؤثر ایفا کند.
وی با مقایسه نقش دولت در کشورهای دیگر اظهار داشت: «در برخی کشورها دولت نقش کم‌رنگ‌تری دارد و تولیدات سینمایی به‌صورت خودکار رونق پیدا می‌کند، اما در ایران این‌گونه نیست. برای همین، لازم است که سه ضلع سینماگر، تماشاگر و سیاست‌گذار هماهنگ باشند.»
ذائقه مخاطب، چالش اساسی سینمای ایران
این منتقد سینما به تغییر ذائقه مخاطب ایرانی اشاره کرده و معتقد است که یکی از دلایل کم‌رونقی سینما، ضعف در تولیدات داخلی و رقابت شدید با محصولات سینمایی خارجی است. وی بر این نکته تأکید دارد که سیاست‌گذاران باید نیازها و سلیقه تماشاگر را درک کرده و در فرآیند صدور مجوزها، انعطاف بیشتری نشان دهند تا فیلم‌سازان امکان ارائه آثار خلاقانه‌تری داشته باشند.
گبرلو همچنین ضعف ساختاری و تکنیکی سینمای ایران را یکی از دلایل عقب‌ماندگی آن از سلیقه مخاطب دانسته و بیان کرد که فقدان نوآوری و خلاقیت باعث شده تا سینمای ایران به سمت تولیدات تکراری و کمدی‌های سطحی سوق پیدا کند. این در حالی است که مخاطب امروزی، با دسترسی به انبوهی از فیلم‌های خوش‌ساخت خارجی، انتظار کیفیت بالاتر و داستان‌های خلاقانه را دارد.
سیاست‌گذاری فرهنگی پس از جشنواره فیلم فجر
وی با اشاره به پایان جشنواره فیلم فجر، بر لزوم تدوین یک برنامه مدون برای آینده سینمای ایران تأکید کرد و گفت: «جشنواره تمام شد، جوایز اهدا شد، اما سؤال اصلی اینجاست که سیاست‌گذار چه برنامه‌ای برای آینده سینما دارد؟ فیلم‌سازان، فیلمنامه‌نویسان و تهیه‌کنندگان اکنون در انتظار اعلام برنامه‌های آتی سینما هستند تا بتوانند مسیر تولیدات خود را مشخص کنند.»
در همین زمینه، سیدمهدی موسوی، از گبرلو پرسید: «آیا به نظر شما عدم شفافیت سیاست‌گذاری‌های سینمایی طی سال‌های اخیر، به‌خصوص در حوزه صدور مجوز و حمایت از فیلم‌سازان مستقل، باعث رکود خلاقیت در سینمای ایران نشده است؟»
گبرلو در پاسخ به این پرسش گفت: «قطعاً همین‌طور است. عدم شفافیت و جو خودسانسوری که در میان فیلم‌سازان ایجاد شده، باعث شده بسیاری از آن‌ها برای دریافت مجوز پروانه ساخت محتاطانه عمل کنند و جسارت خود را از دست بدهند.»
افزایش قیمت بلیت؛ تهدیدی برای سینمای ایران
یکی از موضوعات بحث‌برانگیز این روزها، افزایش قیمت بلیت سینما است که به باور گبرلو، تأثیری منفی بر استقبال مخاطبان از سینما خواهد داشت. وی معتقد است که در شرایط اقتصادی کنونی، مردم برای سرگرمی و تفریح گزینه‌های ارزان‌تری را انتخاب می‌کنند و افزایش هزینه‌های سینما می‌تواند به کاهش مخاطبان منجر شود. وی تأکید کرد که دولت باید در این حوزه نقش حمایتی خود را ایفا کند و از طریق ارائه سوبسیدها، هزینه‌های سینما را برای مردم کاهش دهد.
نقش پلتفرم‌های آنلاین در آینده سینمای ایران
در پایان، گبرلو به جایگاه پلتفرم‌های آنلاین و شبکه‌های نمایش خانگی در صنعت سینمای ایران اشاره کرد و آن‌ها را نه یک تهدید، بلکه فرصتی برای رشد سینما دانست. وی اظهار داشت که این پلتفرم‌ها می‌توانند باعث افزایش خلاقیت و رقابت سالم در تولیدات سینمایی شوند، اما درعین‌حال، نظارت دقیق و شفاف نیز در این حوزه ضروری است.
به گفته این کارشناس سینما، اگر سینماگران ایرانی بتوانند خود را با این رقابت جهانی تطبیق دهند و آثار خلاقانه‌تری تولید کنند، سینمای ایران می‌تواند جایگاه خود را در میان مخاطبان داخلی و بین‌المللی حفظ کند.
سید مهدی موسوی
