آغاز جنجالی کن ۲۰۲۵ با حمله رابرت دنیرو به ترامپ
جشنواره فیلم کن ۲۰۲۵ با سخنرانی تند رابرت دنیرو علیه دونالد ترامپ و فضای پرتنش سیاسی آغاز شد؛ جایی که سینما، اعتراض و ستارگان در نقطه تلاقی قرار گرفتند.
به گزارش میزهنری، هفتاد و هشتمین دوره جشنواره بین‌المللی فیلم کن در حالی شامگاه گذشته آغاز شد که نه فقط فرش قرمز ستارگان، بلکه سخنرانی سیاسی و پرحرارت رابرت دنیرو، بازیگر برجسته سینمای آمریکا، توجه‌ها را به خود جلب کرد.
دنیرو که برای دریافت نخل طلای افتخاری از دستان لئوناردو دی‌کاپریو به فرانسه آمده بود، در نطق خود دونالد ترامپ را «رئیس‌جمهور بی‌فرهنگ آمریکا» خواند و خواستار اقدام جدی علیه سیاست‌های او شد. وی تأکید کرد: «ما باید اکنون اقدام کنیم؛ بی‌خشونت اما با شور و تعهد. وقت آن رسیده که برای آزادی، اعتراض و سازماندهی کنیم.»
حاشیه‌ای پررنگ‌تر از متن
مراسم افتتاحیه با نمایش کمدی موزیکال فرانسوی «یک روز ترک کن» آغاز شد که هرچند با پنج دقیقه تشویق ایستاده مواجه شد، اما در قیاس با موج حضور چهره‌ها و حاشیه‌های داغ مراسم، کم‌رنگ‌تر به نظر رسید.
روی فرش قرمز، حضور نام‌هایی چون کوئنتین تارانتینو، شان بیکر، اوا لونگوریا، جولیا گارنر، هایدی کلوم و الساندرا آمبروسیو حال‌وهوایی پرزرق‌وبرق به مراسم بخشیده بود. اما جای خالی تام کروز – که برای نمایش «ماموریت غیرممکن: روزشمار نهایی» در کن حضور دارد – در مراسم افتتاحیه محسوس بود.
ژولیت بینوش، رئیس هیئت داوران امسال، در کنار اعضای برجسته‌ای همچون هالی بری، جرمی استرانگ و پایال کاپادیا، از دیگر چهره‌های حاضر روی پله‌های کاخ جشنواره بود. بینوش نیز در سخنانی متفاوت، با اشاره به فجایع انسانی از غزه تا زندان‌ها و اثرات تغییرات اقلیمی، گفت: «بادهای درد چنان سهمگین‌اند که ضعیف‌ترین‌ها در احساس رهاشدگی جان می‌دهند. ما باید لطافت را به جهان بازگردانیم.»
از اعتراضات خیابانی تا قوانین سفت‌وسخت لباس
در حاشیه فرش قرمز، گروهی از کارگران آزاد نیز دست به اعتراض زدند و نسبت به وضعیت کاری و کمبود مزایا شعار دادند. در سوی دیگر، با وجود دستورالعمل تازه درباره ممنوعیت برهنگی و لباس‌های بیش از حد پرحجم، لباس‌های پف‌دار چند مهمان، عبور و مرور در فرش قرمز را با چالش روبه‌رو کرد.
ادای احترام‌ها و کنایه‌ها
در این مراسم، ملین فارمر خواننده مشهور فرانسوی، با ترانه‌ای ویژه به دیوید لینچ، کارگردان آوانگارد آمریکایی ادای احترام کرد. در ادامه نیز لوران لافیت، بازیگر و مجری برنامه، با کنایه‌ای طعنه‌آمیز مراسم را آغاز کرد: «بازیگر فقط موجودی خودخواه نیست که به فیلم خودش خیره باشد و گوشی‌اش را چک کند؛ نگاهی که شبیه نگاه کردن به یک تسلاست.»
رقابت بزرگ از آری آستر تا اسپایک لی
اگرچه فیلم افتتاحیه معمولاً به‌سرعت از حافظه سینمایی مخاطبان حذف می‌شود، اما این مسئله مانع توجه جهانی به مراسم افتتاحیه نشد. جشنواره امسال با ترکیبی از آثار مطرح استودیویی و فیلم‌های هنری، به‌ویژه با حضور کارگردانانی چون آری آستر («ادینگتون»)، جولیا دوکورنو («آلفا»)، اسپایک لی («بالاترین و پایین‌ترین»)، الیور هرمانوس («تاریخ صدا») و یواخیم تریر («ارزش احساسی») می‌کوشد سلایق متنوع را پاسخ دهد.
سایه تهدیدهای ترامپ بر سینما
تمام این رویدادها در حالی رقم خورد که تنها یک هفته پیش از آغاز کن، ترامپ با اظهاراتی تهدیدآمیز در مورد اعمال تعرفه ۱۰۰ درصدی بر فیلم‌های خارجی، شوک تازه‌ای به صنعت سینما وارد کرد. هرچند او بعداً از موضع خود عقب‌نشینی کرد، اما نگرانی‌ها درباره تأمین مالی آثار مستقل و بین‌المللی همچنان در فضای سینمایی وجود دارد؛ به‌ویژه فیلم‌هایی که وابسته به یارانه‌های خارجی‌اند و در کن به نمایش درمی‌آیند.
به نظر می‌رسد کن ۲۰۲۵ از همان ابتدا با پیام‌هایی صریح، مواضعی پررنگ و اظهاراتی جنجالی، بیش از آن‌که فقط ویترینی برای سینما باشد، صحنه‌ای برای نبرد نمادین فرهنگ و سیاست شده است.
