کتاب تازه‌ای از زندگی تئاتری حمید سمندریان
کتاب «این صحنه خانه من است» حاصل گفت‌وگوی بلند افسانه ماهیان با حمید سمندریان، کارگردان برجسته تئاتر ایران، منتشر شد.
به گزارش میزهنری، کتاب «این صحنه خانه من است» که شامل زندگی، اندیشه و آثار حمید سمندریان، یکی از مهم‌ترین چهره‌های تئاتر ایران است، در قالب گفت‌وگویی بلند با افسانه ماهیان منتشر شده و در سال ۱۴۰۴ به چاپ دوم رسیده است. این اثر ۶۵۶ صفحه‌ای از سوی انتشارات قطره روانه بازار نشر شده است.
در این کتاب، سمندریان با نگاهی درونی و عمیق به جهان تئاتر، از تجربه‌ها و آرمان‌هایش سخن گفته و تئاتر را چیزی فراتر از بازنمایی زندگی دانسته است: «تئاتر تنها تصویر زندگی نیست، بلکه می‌تواند زندگی را زندگی‌تر کند.» جمله‌ای که شاید عصاره‌ی نگاه فلسفی و خلاقه‌ی او به صحنه باشد.
درباره حمید سمندریان
حمید سمندریان متولد سال ۱۳۱۰ در تهران، از جمله پیشگامان تئاتر حرفه‌ای و علمی در ایران بود. آغاز فعالیت هنری او به دوران دبیرستان و شرکت در کلاس‌های تئاتر استادانی چون نصرت کریمی و عبدالحسین نوشین بازمی‌گردد. او همچنین نوازنده ویلن بود و مدتی نزد محمود ذوالفنون آموزش دید، اما مسیر زندگی‌اش با ورود به کنسرواتوار هامبورگ به سمت تئاتر سوق پیدا کرد؛ جایی که زیر نظر استاد ادوارد مارکس، اصول بازیگری و کارگردانی را به‌طور آکادمیک آموخت.
پس از بازگشت به ایران، با اجرای نمایش دوزخ اثر ژان‌پل سارتر و همکاری با دکتر مهدی فروغ در تأسیس هنرستان آزاد هنرهای دراماتیک، نقشی کلیدی در آموزش و گسترش تئاتر نوین ایران ایفا کرد. او بنیان‌گذار گروه هنری پاسارگاد بود؛ گروهی که شماری از چهره‌های برجسته تئاتر و سینما نظیر جمشید مشایخی، پرویز پورحسینی، سعید پورصمیمی و ثریا قاسمی در آن فعالیت داشتند.
حمید سمندریان بسیاری از متون شاخص ادبیات نمایشی جهان از نویسندگانی همچون چخوف، ایبسن، یونسکو، برشت، سارتر و میلر را ترجمه و سپس کارگردانی کرد. آثار او نه‌فقط موجب آشنایی جامعه هنری با تئاتر مدرن غرب شد، بلکه در تربیت نسلی از هنرمندان تئاتر نیز نقشی بی‌بدیل داشت.
سمندریان همچنین تجربه‌ای کوتاه در سینما داشت و فیلم تمام وسوسه‌های زمین را در دهه شصت ساخت، اما ترجیح داد تمرکز خود را همچنان بر صحنه نگه دارد. همسرش، هما روستا، بازیگر برجسته تئاتر و سینما بود که در چندین جشنواره فیلم فجر مورد تقدیر قرار گرفت.
او در تیرماه ۱۳۹۱، در حالی‌که در تدارک اجرای زندگی گالیله اثر برتولت برشت بود، از دنیا رفت؛ اما آنچه از او به یادگار مانده، بیش از همه، نگاه عمیق و درخشانش به تئاتر به‌عنوان خانه‌ای برای اندیشه، تخیل و آفرینش است.
کتاب «این صحنه خانه من است» روایتی زنده، تحلیلی و صمیمی از این مسیر پرفرازونشیب است؛ خانه‌ای که برای حمید سمندریان، نه چاردیواری یک سالن، که وسعتی به اندازه‌ی یک جهان بود.
